Ngày xưa có vị tỳ kheo
Cất am sườn núi cheo leo non
ngàn
Lánh xa bụi bặm trần gian
Một lòng thiền định, đạo vàng
chuyên tu
Nơi đây thanh tịnh bốn mùa
Trăng soi suối ngọc, gió lùa cửa
không.
Dưới chân núi có con sông
Có đò đưa khách bềnh bồng sang
ngang.
Mỗi lần có dịp hạ san
Để đi hóa độ xóm làng đó đây
Thời sư phải đáp đò này
Con đò độc nhất ngày ngày lại
qua,
Lái đò là một lão bà
Tay chèo còn khỏe, tuy già vẫn
vui.
*
Một hôm hành khách tới nơi
Ngạc nhiên nào thấy tăm hơi bà
già
Thay vào là một dáng hoa
Một cô thiếu nữ mặn mà xinh tươi
Duyên nét mặt, đẹp nụ cười
Hỏi ra mới biết là người phương
xa
Tới đây xin với lão bà
Trước là ở trọ, sau là tiếp tay
Giúp bà đưa khách sông này
Bà nhìn người đẹp nhận ngay
chẳng từ.
*
Thế rồi trên bến sông xưa
Khách sang đò bỗng sớm trưa rộn
ràng
Thăm sư, lễ Phật, viếng am
Ngắm phong cảnh đẹp thênh thang
hữu tình
Ngắm thêm cô lái đò xinh
Dáng người yểu điệu, thân hình
thướt tha
Khiến cá lặn, khiến chim sa,
Êm đềm tiếng ngọc, mặn mà lời
hoa,
Mái chèo theo cánh tay ngà
Lướt trên mặt nước loang ra sóng
vàng,
Sóng đưa hành khách sang ngang
Một vùng sông nước mơ màng thăng
hoa.
*
Sáng nay sư phải đi xa
Khi sư xuống núi cũng qua đò này,
Tiền đò hành khách nơi đây
Sang sông chỉ phải trao tay một
đồng,
Riêng sư khi trả tiền công
Cô đòi sư những hai đồng! Lạ
thay!
Ngạc nhiên sư hỏi cô ngay:
"Sao tôi phải trả tiền này gấp
đôi?"
Mỉm cười cô khẽ trả lời:
"Sang sông khách đáp đò tôi hàng
ngày
Kẻ qua, người lại chốn đây
Nào đâu lạ lẫm như thầy hôm nay,
Thầy vừa đáp chuyến đò này
Lại luôn nhìn ngắm tôi ngay từ
đầu
Nên thầy phải trả trước sau
Gấp đôi người khác cũng đâu lạ
gì!"
Sợ lôi thôi, cãi làm chi
Sư đành vội trả phứt đi hai đồng.
Chiều về am, phải qua sông
Sư nào dám ngó bóng hồng xinh
tươi
Xuống đò ngồi khuất xa rồi
Gầm đầu, cúi mặt xuống nơi lòng
đò.
Đò trôi qua bến êm ru
Kỳ này chắc mẩm thày tu hết
phiền.
Nào ngờ khi khách trả tiền
Nhận xong cô lái đò liền cám ơn,
Riêng sư cô khẽ nói thầm:
"Xin thầy trả gấp bốn lần người
ta!"
*
Ngạc nhiên sư hỏi cho ra:
"Tại sao buổi sáng tôi qua đò
rồi
Cô đòi tôi trả gấp đôi
Nói rằng tôi lỗi vì ngồi ngắm cô,
Chiều nay suốt lúc qua đò
Tôi đâu liếc mắt nhìn cô chút
nào
Lòng đò tôi cứ trông vào
Cô đòi gấp bốn! Tại sao lạ đời?"
Nghiêm trang cô lái trả lời:
"Sáng nay thầy chỉ nhìn nơi phía
ngoài
Nhìn bằng cặp mắt thường thôi,
Chiều nay thầy lại nhìn tôi toàn
phần
Không bằng mắt, mà bằng Tâm
Tâm nhìn khắp cả châu thân trong
ngoài
Cớ sao thầy lại kêu nài
Lời tôi nói vậy có sai đâu nào!"
*
Sóng vàng chợt vỗ dạt dào
Sư nghe vừa dứt bỗng đâu bật
cười
Hình như đã ngộ thêm rồi
Ngước trông sóng nước êm trôi
dập dình
Quay nhìn cô lái đò xinh
Cô đà biến mất bóng hình còn đâu!
Kể từ ngày đó về sau
Chỉ còn bà lão bạc đầu mà thôi
Mái chèo bà lão ngược xuôi,
Con đò lờ lững đưa người sang
sông.
Tâm Minh Ngô Tằng Giao
chuyển thơ
(phỏng theo bản văn xuôi trong
TRUYỆN CỔ PHẬT GIÁO)
|